ارزیابی میزان تولید صدا از وسایل نقلیه موتوری در ایران: یک مطالعه مقطعی- زمانی

هدف: وسایل نقلیه موتوری مهم‌ترین منبع ایجاد آلودگی صوتی در محیط‌زیست در مناطق شهری و مسکونی محسوب می‌شوند. سروصدا به یک معضل برای مردم و تصمیم‌گیران تبدیل شده است. در مطالعه حاضر تراز صدای تولیدشده از وسایل نقلیه موتوری مختلف که به‌طور معمول در ایران استفاده می‌شوند، ارزیابی‌ شده است. مواد و روش‌ها: طرح مطالعه به‌صورت مقطعی-زمانی در سال 1393 بوده است. نمونه‌های مورد ارزیابی شامل 346 وسیله نقلیه بوده است که در گروه‌های موتورسیکلت، سواری شخصی، اتوبوس و کامیون‌ها طبقه‌بندی ‌شده است. با استفاده از دستگاه صداسنج مجهز به مدار آنالیز‌کننده اکتاو باند سروصدای منتشره از وسایل نقلیه موتوری اندازه‌گیری گردید. ترازهای فشار صدا در محدوده فرکانس اکتاو باند در پیرامون وسایل نقلیه موتوری در موقعیت ثابت اندازه‌گیری شد. یافته‌ها: میانگین ترازهای فشار صوتی برای اتوبوس‌ها، کامیون‌ها و موتورسیکلت‌ها به ترتیب dB (A)83، dB(A)83 و dB (A)82 به‌دست آمد که از مقدار معیار پیشنهاد شده برای محیط ‌زیست بیش‌تر است. در میان وسایل نقلیه اندازه‌گیری شده اتوبوس‌ها بیش‌ترین تراز فشار صوتی را تولید نموده‌اند که به دنبال آن کامیون‌ها، موتورسیکلت‌ها و سواری‌های شخصی در مرتبه‌های بعدی قرار داشته‌اند. تجزیه‌وتحلیل واریانس نشان داد که بین دو گروه وسایل نقلیه موتوری با عمر کم‌تر از 5 سال و بیش‌تر از 5 سال از نظر تولید صدا اختلاف معناداری وجود دارد (05/0p<). این مطالعه نشان داد که وسایل نقلیه قدیمی‌تر تراز صدای قابل‌توجهی در فرکانس‌های مکالمه ایجاد می‌نمایند. در مورد کلیه وسایل نقلیه موتوری مورد مطالعه ترازهای فشار صوتی اندازه‌گیری شده در فرکانس‌های زیر تراز اکتاو باند افزایش نشان داده است. نتیجه‌گیری: تعیین مقدار آلودگی سروصدای ایجادشده از وسایل نقلیه موتوری باید در مطالعات بهداشتی مورد توجه قرار گیرد. استفاده از منابع حمل‌ونقل جدیدتر می‌تواند در کاهش آلودگی صوتی ناشی از تردد اتومبیل‌ها در مناطق مسکونی مفید باشد